
Жыл сайын 1 наурызда Дүниежүзілік Азаматтық қорғаныс күні (World Civil Defence Day) атап өтіледі. Бірнеше мемлекеттердің бастамасы бойынша 1931 жылы француз медицина қызметінің генералы Жорж Сен-Поль Парижде екіжақты және көпжақты келісімдер арқылы барлық елдерде жергілікті қауіпсіздік аймақтарын құру үшін «Женева аймақтарының қауымдастығын» — «қауіпсіздік аймақтарын» құрды.
Кейіннен Қауымдастық Азаматтық қорғаныстың халықаралық ұйымына (International Civil Defence Organisation, ICDO; орыс. — МОГО) қайта құрылды. Бұл ұйым 1972 жылы үкіметаралық ұйым мәртебесін алды. Қазіргі уақытта 58 ел осы ұйымға мүше мемлекеттер болып табылады, 16 мемлекет бақылаушы мәртебесіне ие.
Дүниежүзілік Азаматтық қорғаныс күні дүниежүзілік қоғамдастықтың назарын Азаматтық қорғаудың маңыздылығына аудару және зілзала немесе авария жағдайында халықтың өзін — өзі қорғауға дайындығын арттыру, сондай — ақ азаматтық қорғаудың ұлттық қызметтері персоналының апаттарға қарсы күрестегі күш-жігері мен өзін-өзі құрбан етулеріне құрмет көрсету мақсатында Халықаралық азаматтық қорғаныс ұйымға мүше елдерде атап өтіледі. Қазақстан Республикасы ТЖ министрлігі 1997 жылы Халықаралық Азаматтық қорғаныс ұйымына кірді және осы ұйым өткізетін барлық негізгі іс-шараларға қатысады.
1 наурыз күні кездейсоқ таңдалған жоқ. Дәл осы күні Жарғы күшіне енді, оны 1990 жылы ХАҚҰ Бас Ассамблеясының 9-сессиясында 18 мемлекет мақұлдады. Осы іс — шара аясында жыл сайын 1 наурызда жаңа мереке-Дүниежүзілік Азаматтық қорғаныс күнін атап өту туралы шешім қабылданды.
ХАҚҰ қызметінің бағыттары арасында мыналарды бөліп көрсетуге болады: төтенше жағдайлар кезеңінде басқару саласында ұлттық кадрлар даярлау; мемлекеттерге төтенше жағдайлардың алдын алу және халықты қорғау жүйелерін құру мен жетілдіруде техникалық көмек көрсету; азаматтық қорғаныс және төтенше жағдайлар кезеңінде басқару мәселелері бойынша тәжірибе мен білімді насихаттау.
Айта кету керек, Дүниежүзілік Азаматтық қорғаныс күні жыл сайын жаңа ұранмен өтеді. Ағымдағы жылы мереке «Ұлттық экономиканы сақтау үшін күшті азаматтық қорғаныс» ұранымен өтеді. Осы ұран аясында қаланың оқу орындарында арнайы сабақтар өткізіледі, ойындар, жарыстар ұйымдастырылады, челлендждер іске қосылады. Бұл іс-шаралар өзін-өзі қорғаудың қажетті дағдыларын игеруге көмектеседі, әртүрлі дағдарыстық жағдайлар туындаған кезде өзіңізді қалай құтқаруға және басқаларды құтқаруға үйретеді. Мұндай іс-шараларды өткізудің өзектілігі-бұл халықты белгілі бір қиын жағдайда мінез-құлық ережелеріне үйретуге, өмір қауіпсіздігі саласындағы мамандардың білімі мен дағдыларын тексеруге, күштер мен құралдарды қолдану жоспарларын және олардың тиімділігін тексеруге мүмкіндік береді, проблемалық мәселелерді анықтауға, жергілікті атқарушы органдармен бірге осы бағыттың даму перспективаларын талқылауға мүмкіндік береді.
Дүниежүзілік Азаматтық қорғаныс күнін мерекелеу жөніндегі барлық іс-шаралар халықтың төтенше жағдайлар кезіндегі іс-қимылдар бойынша хабардарлығын арттыруға бағытталған.
Жәнібек Кәрімбаев
Полковник, Шымкент қ. ТЖД бастығының орынбасары