Cоңғы 3 жылда экономикалық өсім мен құлдырау динамикасын сараласақ, оның барлығы мұнай бағасына байланғанын анық көреміз. Мысалы, экономика құлаған 2020 жылы Brent фьючерсінің бір жылдық орташа бағасы барреліне 41,63 долларды көрсетті. Ал 2021 жылы барреліне 71,49 доллар болып өсті. Дәл сол кезде біздің экономикамыз да 4,4% өсім көрсетті. Ал биылғы жылдың 5 айындағы Brent баррелінің орташа бағасы 103,63 доллар шамасында. Экономика өсімі 4,4%. Нақты заңдылықтар мен байланысты байқаған боларсыздар.
Үкіметтің тағы бір статистикасынан осы заңдылықты аңғаруға болады. Ұлттық экономика министрі Әлібек Қуантыровтың айтуы бойынша, биылғы қаңтар-наурыз айларында сыртқы сауда тауар айналымы 45%-ға өсіп, 28,7 млрд долларды құрады. Оның ішінде экспорт бойынша көрсеткіш 66%-ға өсіп, 19,1 млрд долларға дейін жетті. Бұл ретте, өңделген тауарлар экспорты 32,4%-ға артып, 5,3% млрд доллар болды. Мұнда сома түрінде жалпы экспорттың 66 пайызға артқанын көрсек, оның ішінде тауар экспорты 32,4 пайызға артқан. Қалған өсімнің барлығы мұнай бағасының қымбаттауынан орын алып отыр. 3 айда экспортталған 19,1 миллиард доллардың 5,3 миллиарды ғана тауар болса, қалған 13,8 миллиард доллардың шикізат, яғни – мұнай мен металлдан түсіп отырғанын көреміз.
Осыған қарап, біздің экономикалық болашағымызды болжауда аса бір аналитик, керемет экономист болудың қажеті жоқ екенін байқайсыздар. Егер мұнай бағасы жоғары болса біз өсеміз, төмендесе экономикамыз кері кетеді. Бұл маңдайында «ресурстық қарғысы» бар елдердің көріп отырған ортақ жағдайы.
Leave a Reply