QyzmetAqparat
Баланы мәжбүрлеуге болмайды
Бес-алты жасар балаға тақпақ жаттатқызу, қасық пен қарындаш ұстауды үйрету, түйме тиегін өзі салып, өзі ағытуын, бәтеңкесінің бауын байлау секілді өзіне-өзі қызмет ету дағдысын қалыптастыру оның үлкен өмірге дайындығының алғашқы кезеңі. Баланы қимылдауына қарап отырып, оның ұсақ қол моторикасы қалай дамып жатқандығын, жеке интеллектуалды қабілетін байқауға болады. Қасықты, қарындашты ұстай алмайтын, түймесін түймелей алмайтын және бәтеңке бауын байлай алмайтын балалардың қолының кіші моторикасы нашар дамыған деп есептеледі. Сондықтан оларға шашылған конструкторларды жинау, пазлмен жұмыс істеу, есептегіш таяқшамен және мозаикамен ойнау өте қиын. Мұны баланың өзі де сезеді, сол себепті басқа балалармен ойнаудан бас тартады. «Ұсақ қол моторикасы» термині саусақтар қозғалысы және қолдың буындарын үйлестіру дегенді білдіреді. Ұсақ моториканың қимылдары мен қолдың икемдігі бас миының құрылымының даму деңгейін көрсетеді. Осыдан келіп қол қимылдарын басқара алатын болады. Сондықтан ешқашан да баланы мәжбүрлеуге болмайды.
Ұсақ моториканы дамытудың маңыздылығы неде?
Адамның бас миында саусақ қимылына және сөйлеуге жауап беретін орталықтар өте жақын орналасқан. Осыны есепке алып, ұсақ моторикаға әсер ету және оның белсенділігін арттыру арқылы көрші орналасқан сөйлеуге жауап беретін орталықты да дамытуға болады.
Баланы қызықтыру және жаңа ақпараттарды игеруіне көмектесу үшін тапсырмаларды ойынмен алмастырып, тапсырманы орындауда қиындыққа мойымауына, алға қойған мақсатына жетуіне көмектесу керек. Кез келген азды-көпті жетістіктерін бағалап, мадақтап қоюды да ұмытпаған жөн.
Орынбекова Бибинур Абдукадыровна
Шымкент қаласы білім басқармасы «Қосалқы мектеп-интернаты» КММ дефектолог маманы
Сынып: 4 а
Оқушы: Анартаев Жанғали
