Ашық сабақ

tom: 0.0001pt;»>Сабақтың тақырыбы: Балықтарға жалпы сипаттама.

tom: 0.0001pt;»>Сабақтың мақсаты: Балықтардың сыртқы және ішкі құрылысымен және олардың сулы ортада тіршілік етуіне байланысты биологиялық ерекшеліктерімен таныстыруға және түрлерінің сан алуандығымен таныстыру.
Сабақтың міндеті:
Білімділігі: Оқушыларға балықтардың сыртқы және ішкі құрылысы, көбеюі, түрлері және кәсіптік маңызы туралы жалпы түсінік беру.
Тәрбиелілігі: Балықтардың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы жайында түсінік бере отырып, балықтарды сақтауға, қорғауға қамқорлық жасауға тәрбиелеу.
Дамытушылығы: Балықтардың таралу аймақтарымен таныстырып, ой — өрістерін дамыту.
Сабақтың типі: жаңа білімді меңгерту
Сабақтың әдіс — тәсілі: кезбе тілші, ой қозғау, джиксо, 5 жолдық өлең, «Т» кестесі

tom: 0.0001pt;»>Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта, кестелер, бейне слайдтар, балық суреттері, АКТ
Сабақтың басқа пәндермен байланысы: география, зоология, ихтиология, информатика, қазақ тілі.

Сабақтың барысы:

1)Ұйымдастыру кезеңі

Амандасу, оқушыларды түгендеу, кітап -дәптерлерін тексеру

tom: 0.0001pt;»>2)Психологиялық жаттығу; өлең жолдарын бөлек-бөлек конверттерге салып соларды біріктіру арқылы топтарға бөлеміз.

Сәлем деймін күнге мен,

Сәлем деймін мен саған,

Сәлем дейміз апайға,

Қонақтарға құстарға.

Еркем, еркем еркем- ай,

Еркелеткен еркем- ай

Жақсы көрем өмірді,

Жақсы көрем мен сені

1 – топ майшабақ тәрізді балықтар

tom: 0.0001pt;»>2 – топ саусақ қанатты балықтар

tom: 0.0001pt;»>3 – топ  шеміршекті балықтар

tom: 0.0001pt;»>4 – топ албырт тәрізді балықтар

tom: 0.0001pt;»>3) Үй жұмысын сұрау: Кезбе тілші әдісі арқылы сұрау. Әр топ топ мүшелерімен ақылдасып бір тілшіні сайлап, оған топпен ақылдасып сұрақтарын дайындап береді. Тілші келесі топ мүшелеріне сол сұрақтарды қояды.

tom: 0.0001pt;»>4) Жаңа сабақты түсіндіру: Ой қозғау. 1,5 мин бейне баян көрсетіп, жаңа тақырыпты оқушыларды  сын тұрғысынан ойлату арқылы ашамыз. 

tom: 0.0001pt;»>Әр топ өздеріне берілген балықтың түрлеріне байланысты джиксо әдісі арқылы постер жасайды. Жасалған постерлері бағалау критерилерінің ережелерін сақтай отырып «бірін-бірі бағалау» арқылы бағаланады.

tom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 21.25pt;»>1)Латимерия тәрізділер(саусаққанатты балықтар) – бұл балықтар ерте заманнан тараған.Өкілі: Латимерия — торсылдағы нашар жетілген, танау тесігі болмайтын балық . Ғалымдардың болжамы бойынша құрлыққа шыққан алғашқы жануарлардың арғы тегі – латимерия балығы.Ішкі танау тесігі болмағандықтан, ауа атмосферасымен тыныс алады. Жүзбеқанаттарының қаңқасы бес саусақты аяқтарға ұқсас болып келеді.Оларда желі өмір бойы сақталады. 1938 жылы Үнді мұхитының Африка жағалауынан алғаш ауға түсті. Жүзбеқанаттарының қаңқасы бес саусақты аяқтарға ұқсас.

tom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 21.25pt;»>2)Майшабақ тәрізділер – Солтүстік Мұзды мұхит теңіздерінде көп тараған түрі  — мұхит майшабағы. Сардинка(Қияр Шығыс теңіздерінде), түлкібалық(Каспий).Жайық өзенінде кездесетін – Еділ майшабағы Қазақстанның Қызыл кітабына тіркелген 1996 жылы.Өкілі: килька, майшабақ.

       3)Албырттәрізділер – олар құйрық бөліміне жақын орналасқын майлы жүзбе қанаты арқылы басқа балықтардан бірден ажыратылады.Тіршілігінде бір рет уылдырық шашып өледі.Өкілі: Шортан, ақсақа, қияр балық, кета, нерпа жатады.Бүйір сызықтары жақсы жетілген.Албыртбалықтарынан қызыл уылдырық алынады.Бұған таулы алқап өзен-көлдерін  мекен ететін бахтах балығы да жатады.Еті өте дәмді болғандықтан кейде оны «патша балығы» деп те атайды. Арал албырты, таймен, сылан, ақбалық Қазақстанның Қызыл

        4)Шеміршекті балықтар (Chondrichthyes) — омыртқалылар класы. 2 класс тармағы: тақтажелбезектілер және бүтінбастылар, 140-қа жуық туысы, 730 түрі бар. Шеміршекті балықтардың денесінің ұзындығы 6 см-ден 20 м-ге жетеді. Қаңқасы тек шеміршекті, қаңқасының ізбестенгендері (сүйектенбеген) жиі кездеседі. Егер қабыршағы бар болса, ол плакодты (тісшелі). Көпшілігінде ұзынша тұмсығы болады, аузы тұмсығының астында көлденең саңылау сияқты көрінеді. Қанат қалақшалары эластинді талшықтармен бекіген. Құйрық қанаттарының қалақшалары тең емес, үстіңгі қалағы үлкен, 5 — 7 жұп желбезек саңылаулары сыртқа жеке ашылады. Торсылдағы болмайды. 

5) Үй тапсырмасы: §52 оқу, соңындағы сұрақтарға жауап жазу.

7)Оқушылардың білімін бағалау

Атабекова Гүлназ, №90 жалпы орта мектебі биология пәнінің мұғалімі.