Еліміздегі қылмыстық-атқару жүйесіне пробация қызметінің енгізілгеніне көп бола қойған жоқ. Дегенмен, әлемдік тәжірибеде қолданылатын бұл қызмет шетелдерде бірнеше бағыттан тұратын үлкен жүйеге айналған.
Жалпылай айтсақ, бұл қызметтің мақсаты: шартты түрде бас бостандығы шектелген және шартты түрде мерзімінен бұрын босатылғандар мен сот қаулысымен әкімшілік қадағалау орнатылған азаматтарға әлеуметтік-құқықтық қызмет көрсету.
«Пробация» сөзі, қазақшаға аударғанда «сынау», «байқау» деген мағынаны білдіреді. Яғни, сынаудың негізі – адамның қылмыс жасағанына қарамастан, оның түрмеге отырмауына мүмкіндік беру.
Пробация қызметінің негізгі бағыттары: қоғамнан оқшаулаумен байланысты емес, жазаларға, сотталғандарға білім алып, кәсіп меңгеріп, жұмысқа орналасуына ықпал жасап, ауырып қалса дәрігерлік көмек көрсетуді қамтамасыз ету болып табылады. Әлеуметтік-құқықтық көмек сотты болған азаматтардың әрқайсысына қажеттілігіне байланысты көрсетіледі. Пробациялық қызметке жергілікті атқарушы органдар, үкіметтік емес ұйымдар жәрдемдеседі.
Мадина САРЫБАЕВА
Шымкент қалалық пробация қызметі бөлімінің аға инспекторы, әділет капитаны